Yetenekli Kalemler

Tarihte ilk minare, hicri 58 senesinde yapılmış... Minare yapılmadan önce, ezan mescitlerin dışında yüksek bir yerde okunurmuş... Hicrî 58 senesinden sonra yapılan câmilerde birer minare yapılması dinî bir vecibe hâlini almış. Minare her milletin mimari ve karakter anlayışına göre inşa edilmiş. Minarelere, üzerine çıkıp dönerek ezan okunmasına yarayan şerefeler ilave edilmiş...

İnsanların zorluklar karşısında cevap verme şekillerindeki farklılığı neyin oluşturduğunu düşünelim. Niçin birçok kimse tüm tersliklere rağmen neşeli bir hayat sürerken, çokları hayattan umutsuz yaşıyor? Aradaki fark ne olabilir? Neden bazıları akla hayale gelmeyecek güçlükleri yenerek başarılı bir hayat sürdürürken, niçin bazıları mutsuz olabiliyor?

İlk emri ‘oku’ olan bir dinin mensupları olarak, okuma kültürünü gıda gibi su gibi hayatımızın içerisine almamız lazım. Ne yazık ki zamanımızı çoğunlukla telefonlar ve internet ve sosyal medya paylaşımları esir almış durumdadır. Ben her defasında yazılarımda ve gençlerle sohbetimde hep bu konuyu gündeme getirerek bilgi ve okuma kültürünün telefon ve internetle kazanılamayacağını, bunun yolunun ancak ve ancak kitap okumadan geçtiğini anlatmaya çalışıyorum. Günümüzde sayısız böyle paylaşımlar var ama okumayan insanda muhakeme olmuyor. Paylaşılanlar kendi fikri olmuyor. Kendine ait olmayanı paylaşıyor. Bu da zaman içinde kendi içinde boşluk yaşayıp ruhsal bunalımlara düşmelere sebep oluyor.

Biz toplum olarak bilhassa gençlerimiz okumuyoruz. Yapılan araştırmalarda ülkemizde geçen yıl 50-60 bin arasında kitap basılmış olup bu gerçekten kitap yazma konusunda iyi bir başarı ve gayet sevindirici bir şey. Ancak bunca yazılan kitapları okuma durumumuz nasıl? İşte burada acı gerçek ortaya çıkıyor. TV’ye günde 6 saat, internete bağlanmaya günde 3 saat ayıran insanımız maalesef kitap okumaya sadece ve sadece bir dakika ancak ayırabiliyormuş. Yazık ki ne yazık.

1600 yılında Kanije Kalesinin idaresi Tiryaki Hasan Paşa’ya verilmişti. Ertesi sene Avusturya Arşidükü Ferdinand 50.000 kişilik kuvvet, 42 büyük topla Kanije önüne gelerek kaleyi kuşatmıştı. Orduda Avusturya ve Almanlar, İtalya, İspanya, Papalık ve gönüllü Fransız ve Macar birlikleri bulunmaktaydı. Kaledeyse sadece 5.000 civarında Osmanlı askeri vardı.

Fotoğraf sadece görüneni fiziki olarak yansıtmak değil, aynı zamanda bir duygu aktarımıdır. Mesela güzel anlarımızı, mutluluklarımızı, yıllar sonra fotoğraflara bakarak hatırlar, o anı tekrar yaşıyormuş hissine kapılırız. Bu güzel fotoğraflar içindir. Bazen de hatırlamak istemediğimiz, gözümüzün önünden gitmeyen fotoğraflar vardır. Mesela benim aklıma ilk gelen, Kahramanmaraş Ebrar Sitesi'nde enkazın altında kalan 16 yaşındaki kızı Irmak Leyla Hançer'in elini tuttuğu fotoğraf karesiyle akıllara kazınan acılı baba. Fotoğraf uzun süre gözlerimin önünden gitmemişti.

Kadın misyonunu ele aldığımızda; eşine hanım, çocuklarına ana, anne babasına evlat, çevresine dost ve arkadaş, devletin oluşumunu sağlayan ilk başkandır. Çocuğunun yüreğini, kalbini ve aklını nasıl yetiştirdiyse, bir fert olarak topluma onu verir. Güzel yetiştirilmiş bir yürek, kalp ve akıl çevresine güzellik verirken, bunun aksi olan kişi tam tersini yansıtır. Onun için devlet, aileden oluşan parçalar bütünüdür. Bir aile ne kadar sağlıklı bir büyüme gerçekleştirirse, devlet de o oranda çalışkan, üretken, başarılı, verimli, faydalı ve güçlü bir büyük aile olur. Hiçbir şey karşısında durmaya güç yetiremez.

İnsanda bulunan adına nefis denen varlığı tanımlarken birçok şey söylenebilir.

Hepimizin insan olarak her zaman kendimizi hesaba çekmemiz ve kendimizden hesap sormamız lazım. Yani her zaman bir iç hesaplaşmanın içinde olmamız gerekir. Ne yazık ki günümüzde her geçen gün daha da azalan ve en çok ihtiyaç duyulan şey sevginin gücüdür. Günümüzün hayat şartları ve koşuşturması içinde insanımız sevmekten, sevginin gücünden her geçen gün daha da uzaklaşmaktadır. Çoğu kez bunun farkında bile olamıyoruz. Oysa herkese güler yüzle yaklaşmalıyız. Başta evimizde ailemiz, eşimiz, çocuğumuz, annemiz, babamız, eşimiz dostumuz; iş yerindeki arkadaşlarımız ve sokaktaki bütün insanlara varana kadar. Bizler sevgi ve güler yüzle bakmamın ibadet kabul edildiği bir dinin mensuplarıyız. Bir kalbi kırmak Kâbe’yi yıkmak gibidir.

Ve bir çiçek solar bin gökyüzüne bedel... İnsanlar ölmeden önce yavaşça solarlar, aynı ne kadar güzel olsalar da, ne kadar iyi bakılsa da solan, çürüyen ve ölen çiçekler gibi... Ben çiçekleri ve insanları birbirlerine çok benzetirim, en çok da ölümlerini. Her ikisi de ölmeden önce boyunlarını yavaş yavaş eğerler, yaprakları ve rengi solar 'ben gidiyorum' dercesine... Güzellikleri solarken dahi devam eder ancak ilk hallerindeki gibi insanın içini de açmazlar. Hüzünle bakarlar toprağa, eğilirler ona kavuşmak ister gibi. Solacağı varsa sulasan da, güneşe koysan da fayda vermez. O artık ellerinden kaydı, ne şifalı bir ilaç ne de son görüşüne emin olduğunda, hüzünle 'elveda!' diyen gözlerin...

Bir işi başarabileceğine inanmak o işi yapmak için gerekli olan güç, beceri ve enerjiyi üretir. Bir şeyi başarabileceğinize inandığınızda beyniniz otomatik olarak çalışır ve bu nasıl yapılabilir diye sormaya başlarsınız. Sonuçta uygun bir yol bulursunuz. Başaracağınıza samimiyetle inandığınız her şey zihninizde bir resme dönüşür. Zihninizdeki bu resim ne kadar parlak ve güçlü olursa bilinçaltınızın potansiyelini açığa çıkarmanız o kadar kolay olur.

Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî (rahmetullahi aleyh) buyurmuşlar ki: Bildiklerini anlat ama akıl vermeye kalkma. Anlatılanları iyi dinle ama hepsini doğru sanma. Sessiz kalmak, bir şey bilmediğin anlamına gelmez, çok konuşmak da çok şey bildiğini göstermez. Herkesi kendine eşit gör, her kim olursa olsun bir insanı küçümsemek akılsızlık, çok büyük görmek de korkaklıktır. Cesaret akıldan gelirse cesarettir. Bilgisizlikten gelirse cehalettir...

Bir zamanlar her genç kızın çeyizi olurdu. Emek emek kendi elleri ile işlerdi, annesi, ablası hatta akrabaları bile bu çeyize yardım ederdi...

Geometri dünya ölçümü demek olup, çok eski çağlarda hayat ve yerleşimlerin suya bağlı olmasından dolayı akarsuların taşması ve kuruması ile ortaya çıkan arazilerin paylaşımı sorununun çözümü için ölçülmesi ile ortaya çıkmıştır. (Nil Vadisi.)

Üniversitede bir sınıf arkadaşımla profesörümüz arasında geçen konuşmada, arkadaşım matematik ve günlük hayat arasında hiçbir alaka kuramadığını belirtiyordu. Hocamız da aksine matematiğin bizzat hayatın kendisi olduğunu belirtip örnekler sunuyordu.

İnancın psikolojisini incelemeye devam edeceğim bugün... Aslında inanç bir konudan ziyade her alanda kendini gösterir. O yüzden inançsızlığı tamamen bütün olarak ele alacağım. İnançsızlık ruhun boşlukta kalmasıdır. Psikoloji bunu “varoluşsal boşluk” olarak adlandırır. Özellikle pandemiden sonra yapılan araştırmalar, anlam yoksunluğunun depresyon ve anksiyete oranlarını belirgin şekilde artırdığını gösteriyor. İnsanlar artık sadece kötü hissetmiyorlar; neden yaşadıklarını da bilmiyorlar.

Dışarıya çıkıp rastgele birini çevirip inanç nedir? diye sorsak yüksek ihtimalle aklında ilk belirecek kavram din olur. Oysa inanç, bir dine bağlı olmaktan çok daha geniş ve derin bir kavramdır. İnsan beyni yaşantısını sürdürebilmek için herhangi bir şeye inanmak zorundadır. İnanmak; sadece bir yaratıcıya değil, doğaya, nefes alınca ölmeyeceğine, sanata, aşka, bilime ya da geleceğe…

Hoş geldin nisan, hoş geldin ağaçların çiçek açtığı mevsim, hoş geldin bahar… Nasıl özledik seni bir bilsen! Gel de kışın yorgunluğunu at şu üzerlerimizden… Gel, öyle güzel gel ki kalplerimize; yorgunluktan, kederden, hastalıktan eser kalmasın. Kuru dallardan açan tomurcuklar gibi yeniden filizlenelim. Önce kalplerimiz ısınsın sonra çehrelerimiz! Gel de aydınlansın şu gönül hanelerimiz…

Türkistan'ın büyük evliyalarından, Silsile-i aliyyenin sekizincisi Ubeydullah-i Ahrar hazretleri; bir kaleye misafir olup Bey de olan kumandana nasihatlerde bulunmuştu. Daha kaledeyken düşman kuşatması başlamıştı. Kuşatma edenler o devrin usulünce, kaleyi teslim etmelerini, yoksa saldırıya geçeceklerini bildirdiler. Düşman kalabalık askerleri ve silahları çok olduğundan savunma imkânsızdı.

Anadolu Selçukluları dönemindeki kervansaraylarda oraya gelen fakir ve kimsesiz yolcular üç gün için ücretsiz kalabilirdi. Sağlık hizmetleri için de hekim ve veterinerler hazır beklerdi. Kervansarayların mimarisi de her ihtiyacı karşılayacak şekildeydi.